Wat leer je?
Op de maandagavond geeft Lennaart Allan les.
Dit is zijn lesprogramma, dat mogelijk nog wordt aangepast:
Wat is tekenen
Tekenen is te omschrijven als het met tekenmateriaal handmatig weergeven van de zichtbare werkelijkheid op een plat vlak, met gebruikmaking van lijn, graduele tonale vlakken en soms kleur. Een goede beheersing van het tekenen een voorwaarde is om tot goede resultaten te komen als schilder of beeldhouwer. Vandaar dat het curriculum van de Wackers Academie in het eerste en tweede jaar vooral uit tekenen bestaat.
Voorgeschiedenis van de studenten
Omdat deze cursus waarschijnlijk geheel uit nieuwe studenten bestaat is het nog niet bekend welk niveau zij individueel zullen hebben. Vaak blijkt dat veel instromers al wat tekenervaring hebben opgedaan via cursussen die elders zijn gevolgd. Mijn plan is om bij ieder van deze studenten in de loop van de cursus te bekijken welke kennis en welk niveau zij hebben en om eventueel de les aan te passen aan hun individuele behoefte.
De leerdoelen
De nadruk van basiscursus ligt op vormstudie. Daarbij zijn de belangrijkste leerdoelen:
• De ontwikkeling van de perceptie en de oefening van de motoriek
• Een introductie in het lineaire perspectief
• Tekenmethodes waarmee men grip krijgt op het realistisch afbeelden, namelijk het construerende tekenen. Dat kan onder andere door het vereenvoudigen van vormen uit de zichtbare werkelijkheid tot eenvoudige basisvormen, zoals de kubus, de cilinder en de bol, en afgeleiden van deze vormen. Dit gebeurd onder andere door het kennis maken met de Loomis-methode. Het principe achter deze methode is zeer geschikt om bijna alle objecten mee weer te geven.
• Leren meten van proporties van een object met behulp van een penseel, potlood, breinaald en/of een schaalpasser.
• Kennis over schaduwwerking en het leren plastische vorm te suggereren door middel van tonale gradaties. Kennis van de relevante beeldende begrippen (dat is: het idioom van de beeldende kunst). Het gaat dan om begrippen als: tonaliteit, kernschaduw, reflectielicht, open en gesloten contouren. Kennis van het idioom van beeldende kunst helpt bij het kritisch analyseren van eigen werk.
• Kennismaking met verschillende tekenmaterialen, zoals houtskool, potlood, krijt, pen, penseel en inkt.
Criteria van beoordeling
Ik zal uitgaan van het niveau van de afzonderlijke student en aan het eind van lessenserie kijken of er vorderingen zijn gemaakt in de natuurgetrouwe weergaven van de getekende objecten.
Bijzondere materialen
Ik laat de studenten enkele materialen aanschaffen die niet op de materiaallijst van de Academie staan, bijv een tekenwiek en een schaalpasser. Gummen in potloodvorm. Eventueel zorg ik voor papier dat wat meer geschikt is om te werken met pen en inkt. Projectoren en lichtbakken zijn in mijn bezit en stel ik beschikbaar.
De opzet van de cursus:
Afhankelijk van het aantal lessen wordt het programma hier op aangepast.
Les 1, 2 en 3. Het lineaire perspectief
Materiaal: wit papier, houtskool, gum, kneedgum, wiek
Doel is om begrip te verkrijgen van de werking van het lineair perspectief aan de hand van het natekenen van objecten met een overwegend geometrische vorm, zoals: tafeltjes, krukken, dozen stoelen. De instructie daarbij is dat slechts de grote vormen worden weergegeven met gebruikmaking van contourlijnen, waarbij afgezien wordt van de weergave van details, schaduwwerking en lokale tonale verschillen
Introductie van de beeldende begrippen: lineair perspectief, contour, compositie,
Les 4. Plasticiteit door schaduwwerking
Materiaal: wit papier, houtskool, zwart krijt, gum, kneedgum, wiek
Deze lessen gaan over de suggestie van plasticiteit door middel van tonaliteit, waarbij wordt afgezien van het gebruik van contouren. Het te tekenen object is een bol van polystyreen (‘piepschuim’) die geplaatst is op een wit vel kopieerpapier. Introductie van de beeldende begrippen: tonaliteit, hoogste licht, kernschaduw, eigenschaduw, slagschaduw, reflectielicht.
Les 5 en 6. Het tekenen van cirkels in perspectief
Materiaal: wit papier, houtskool, potlood, kneedgum, gum, wiek
Aan de hand van kleine ronde voorwerpen die duidelijk symmetrisch zijn gevormd leren de studenten in deze lessen de cirkels in perspectief tekenen. De les wordt theoretisch ingeleid door de docent
Les 7 en 8. Kopieren van een gravure van Bargue
Materiaal: wit papier, houtskool, kneedgum, wiek
Doel is om te leren gebruik te maken van de schaalpasser en genuanceerd houtkoolgebruik te oefenen.
Les 9 en 10. Geometrisch/organisch
Materiaal: wit papier, houtskool, kneedgum, penselen, witte en zwarte gouacheverf.
De studieobjecten van deze lessen zijn een of meerdere knuffels. Dit zijn voorwerpen die qua vorm zowel geometrische als organische kenmerken hebben. Bij deze les komt ook de weergave van het ruimtelijk aspect van een vorm door middel patronen op het opperval van het object aan bod.
Introductie van de beeldende begrippen: toets, richting, open en gesloten contour, atmosferisch perspectief.
Les 11 en 12. Arceren
Materiaal: kroontjespen, omsteekpen, verschillende inkten waaronder bister en Chinese inkt
Het onderwerp van deze les zijn kleine complex gevormde voorwerpen, zoals: planten, bloemen, takken, speelgoeddieren, gereedschap.
Introductie van de beeldende begrippen: kruisarcering, drangarcering.
Les 11 en 12. Karikatuur, overdrijving, expressiviteit
Materiaal: wit papier, houtskool, krijt, kneedgum, gum
De studenten gaan tekenen van een poppenkastpoppen die in bezit zijn van de docent. Bij deze lessen komt het minder aan op nauwkeurige weergaven, maar meer op het treffen van het juiste karakter van de getekende pop. Ook wordt aandacht besteed aan de expressieve kwaliteiten van het handschrift.
Les 13. Tekenen van een plastic schedel
Materiaal: potlood.
Les 14 en 15. Plasticiteit door schaduwwerking.
Materiaal: wit papier, houtskool, kneedgum, gum, fixatief, wiek
Het onderwerp van deze les zijn de gipsen koppen en torso’s die in het bezit zijn van de academie. Dit studiemateriaal is zeer geschikt voor het bestuderen van schaduwwerking, omdat er bij deze voorwerpen geen sprake is van lokale tonele verschillen.
Les 16 en 17 Moderne hulpmiddelen
Materiaal: overhead projectoren, lichtbakken, houtskool, krijt, kneedgum, gum.In deze lessen krijgen de studenten een inleiding in hoe ze met het gebruik van fotografisch materiaal, projectoren en lichtbakken een werkstuk kunnen maken.
Les 18 en 19. Werkstukken afmaken, herhaling van voorgaande lessen. Beoordeling
Het is nog niet bekend wie de les op woensdagmiddag gaat geven.
Over de docenten
Lennaart Allan studeerde aan de Koninklijke Academie voor Beeldende Kunsten in Den Haag en aan de Wackers Academie in Amsterdam, bij onder meerdere Kurt Loeb en Onno Boerwinkel. Allan neemt vaak Bijbelse of mythologische motieven als uitgangspunt.
Voor wie?
Deze cursus basis tekenen is een goede start voor beginners. Maar ook voor gevorderden die zich willen verdiepen in het tekenen van stilleven en interieur biedt deze opleiding voldoende uitdaging. De les wordt gegeven passend bij je niveau.
